'Wie goed groet, goed ontmoet'
Deze week las ik een column van René Diekstra, psycholoog, waarin hij vertelt wat het met hem doet als iemand niet even vriendelijk 'hallo' zegt.'In de wachtkamer van het ziekenhuis komt een vrouw binnen die zonder groet of blik meteen achter haar mobiel duikt. De negatieve invloed op de sfeer is voelbaar.
Kort daarna komt een man binnen die joviaal en duidelijk "Goedemorgen met z'n allen" zegt en daarmee meteen de negatieve invloed opheft, ondanks dat de vrouw niet terug groet'.
René Diekstra vraagt zich af waarom wel of niet gegroet worden zo voelbaar invloed op zijn stemming kan hebben.
Ik moet meteen aan mijn leerlingen denken. Als ik hen bij de deur verwelkom met een vrolijk "Guten Morgen" of Guten Tag" ziet meer dan de helft me niet staan en loopt door zonder iets te zeggen. Blik op mobiel!
Een nadrukkelijk herhalen van de begroeting leidt vaak tot een verstoorde blik of een goedemorgen die ergens van achter uit de keel komt.
Tijd voor wat actie, denk ik na het lezen van de column, want ook ik heb er last van wanneer leerlingen niet groeten.
Bovendien, zo staat in de column, blijkt uit onderzoek dat als studenten bij binnenkomst en bij verlaten van een klaslokaal elkaar en de docent gewoontegetrouw groeten, ze meer betrokken zijn bij wat wordt behandeld.
Lijkt me goed om dat eens met mijn leerlingen te bespreken.
Ik heb een foto gemaakt van de titel van de column en die projecteer ik bij aanvang van elke les op het bord.: "Wie goed groet, goed ontmoet". Er wordt gelezen: "Mevrouw, die zin klopt toch niet, hij gaat toch anders, hoe was het ook weer?"
Mooi, ik heb de aandacht en vertel over het artikel en de arts die zich niet prettig voelt als hij groet en niemand reageert. Ik vertel dat ik dit herken. Dat ik het ook niet prettig vind als ik bij de deur sta, vrolijk "Guten Morgen" of "Guten Tag" zeg en geen reactie krijg. Dat er zelfs niet opgekeken wordt, omdat de mobiel belangrijker is. En dat ik graag zie dat we daar verandering in brengen. "Kom binnen, groet terug en kijk me aan, zodat ik weet dat je me gezien hebt. Kijk om je heen en groet!".
Het gebeurt niet vaak, maar als ik klaar ben met mijn verhaal, is het in bijna alle klassen even stil. "Mevrouw, onze leerlingen zijn asociaal, maar die mevrouw uit het ziekenhuis was misschien wel heel erg bang". Ja, zo kun je er ook naar kijken. "Zullen we even oefenen? Guten Morgen!".
"Guten Morgen", hoor ik en masse. Ik moet René Diekstra gelijk geven: gezien en gehoord worden, daar word je blij van.
PS Voor het radioprogramma De Taalstaat van Frits Spits op radio 1, voor de rubriek "Het zijn uw woorden", werd ik uitgenodigd enkele fragmenten uit deze column voor te lezen (22 april 2017).
Hier kun je het fragment terugzien en beluisteren.
Werkt de link niet? Dan kun je hem ook hieronder bekijken (bij volledig scherm is het beeld van wat mindere kwaliteit).
Guten tag!
BeantwoordenVerwijderenAllereerst: goede blog! Er staan heel veel situatues in die ik als leerling herken, en het is goed dat het perspectief van de docent even wordt benadrukt. Die zie je als leerling namelijk niet.
Ik wilde eigenlijk even ingaan op het stukje "Bovendien blijkt uit onderzoek... t/m ...bij wat wordt behandeld". Het klinkt als een ontzettend logische relatie, maar ik vraag me af: waar zitten oorzaak en gevolg? Is het dat leerlingen actiever meedoen omdat ze groeten, of groeten ze omdat ze over het algemeen actiever meedoen in de klas? Persoonlijk denk ik het laatste. Indien dat het geval is, denk ik dat het probleem niet door middel van aanleren moet worden opgelost, maar door de leerlingen actief bij de les te krijgen.
Begrijp me niet verkeerd; ik heb geen verstand van lesgeven, u heeft ongetwijfeld een veel beter idee van wat er gebeurd. Het lijkt mij onmogelijk om de aandacht te krijgen van een groep onwillige pubers, dus ik heb immens respect voor uw werk. Het doel achter dit bericht is voornamelijk het geven van een hypothese die mogelijkerwijs meer inzicht geeft in het probleem. Ik hoop dan ook dat u er wat aan heeft.
Desalniettemin: hartstikke bedankt voor de blog, en veel succes voor de klas!
Groetjes, een 21-jarige student.
Actie kweekt motivatie, wat op zich weer actie kweekt. Het gaat wel degelijk in de richting: motivatie komt voort uit 'de eerste stap zetten', niet door puur op wilsniveau 'heel hard te denken over hoe gemotiveerd je wel niet zou willen zijn'. Kleine successjes en gedragsveranderingen zorgen voor een actieve ervaring, voor feedback extern en intern, 'heuy, dit voelt wel lekker', voor iets nieuws waarop de hersenen met opnieuw iets nieuws kunnen reageren.
VerwijderenHet lijkt me gemakkelijker om dus via wat extra aandacht voor een begroeting (de actie) meteen de toon te zetten voor algemeen extra aandacht (de resulterende motivatie). Een klein duwtje om een atmosfeer te creeëren van vriendelijke aandacht en toch een beetje respect, van 'hier zijn we in de klas met zijn allen, niet ergens mentaal op Mars', maakt dat meer leerlingen van de eerste minuut 'mee' zijn, en meer betrokken zijn bij de les maakt her gemakkelijker om de volgende keer opnieuw met dat 'startsignaal' te beginnen.
Ik ben zelf heel introvert en gemakkelijk sociaal angstig, maar gewoon even 'good morning' op het werk, opgebouwd als habit, om aan te geven dat ik er openlijk ben geeft meteen rust dat alles normaal is en dat ik welkom ben. Voor zenuwachtige leerlingen is 'de stilte breken' evengoed een hulp, dunkt me. Als eerste spreken om sociaal rapport te bevestigen kan echt zweten zijn, als je dan gewoon kan meedoen met de groep is dat al een zorg minder.
Hallo 21-jarige,
VerwijderenDank je wel voor je leuke reactie.
De zin waar jij aan refereert, komt uit de column van Renée Diekstra.
Hoe hij opgevat moet worden weet ik niet, maar ik kies voor de eerste optie: leerlingen doen actiever mee, omdat ze groeten. Maar het zit hem eigenlijk niet eens in het groeten. Belangrijk is dat je contact maakt met de leerling aan het begin van een les. Dat ze weten dat je ze gezien hebt.
Dat kan ook een complimentje over een kledingstuk zijn of dat iemand vrolijk binnen komt.
Ik vond in ieder geval de column van René Diekstra een leuke energizer als start van mijn les.
Het is inderdaad lastig om de aandacht van een stel pubers te krijgen, maar ......... niets is onmogelijk 😊.
Nogmaals dank voor je reactie en hartelijke groet van Annet